Wat is een proefsleuvenonderzoek?
Het doel van een proefsleuvenonderzoek is archeologische vindplaatsen op te sporen. Voorafgaand is uit een vooronderzoek dan al gebleken dat er archeologische resten te verwachten zijn. Het vooronderzoek bestaat uit een bureauonderzoek en/of booronderzoek. De gemeente kan soms ook eisen dat er direct al proefsleuven worden aangelegd, bijvoorbeeld wanneer in de directe omgeving al vaker archeologische resten zijn aangetroffen.
Meestal ontgraven we een oppervlakte van ongeveer acht procent van het totale kansrijke deel van het plangebied. Voordat we een proefsleuvenonderzoek mogen uitvoeren, dient er eerst een archeologisch Programma van Eisen (PvE) te worden opgesteld. De gemeente zal het Programma van Eisen toetsen.
Hoe wordt een proefsleuvenonderzoek uitgevoerd?
Het proefsleuvenonderzoek wordt uitgevoerd met behulp van een graafmachine. Er kan worden gekozen voor een gladde bak of een schaafbak, dat is afhankelijk van het type ondergrond. De bovengrond wordt voorzichtig afgeschaafd totdat de grondsporen en/of archeologische vondsten zichtbaar zijn.
Proefsleuvenonderzoek onderdelen
Het proefsleuvenonderzoek is onderdeel van het archeologisch onderzoek en bestaat uit twee varianten:
1. Karterend proefsleuvenonderzoek
Een karterend proefsleuvenonderzoek wordt doorgaans uitgevoerd in gebieden waar na een bureau- en verkennend booronderzoek een hoge of middelhoge archeologische verwachting is gehandhaafd. Het proefsleuvenonderzoek wordt dan uitgevoerd om eventueel aanwezige archeologische vindplaatsen in beeld te brengen. Indien deze worden aangetroffen, wordt advies opgesteld over hoe hiermee omgegaan moet worden, afgezet tegen de geplande ruimtelijke ontwikkeling of de omgevingsvergunning. Bij relatief kleine onderzoeksgebieden kan met het karterend proefsleuvenonderzoek ook vaak een waardestelling op basis van de KNA-waarderingscriteria worden opgesteld.
2. Waarderend proefsleuvenonderzoek
Bij een waarderend onderzoek worden op een bekende vindplaats proefsleuven gegraven met het specifieke doel om de waarde van de vindplaats te kunnen bepalen. Dit is vaak het geval bij grote gebieden die eerder met een karterend booronderzoek of proefsleuvenonderzoek al zijn onderzocht of waarvan al bekend is dat er een vindplaats ligt. De waardering van de vindplaats dient om de behoudenswaardigheid van de vindplaats vast te stellen. Proefsleuvenonderzoek wordt uitgevoerd volgens het KNA protocol 4003 IVO-P van de SIKB BRL 4000.
